علوم اجتماعی
واژه های ایران باستان
  مجید خلیجی 

به نام خدا

1- کورش­ دوم هخامنشی: بنیانگذار حکومت هخامنشی که به کورش کبیر معروف است.

2- سیروس: یونانیها به کورش سایروس می­گفتند که امروزه نام سیروس از آن کلمه گرفته شده است.

3- آریوبرزن: سردار هخامنشی داریوش سوم که در برابر اسکندر مقدونی ایستادگی کرد.

4- سورنا: سردار ارد پادشاه اشکانی که کراسوس سردار رومی را شکست داد.

5- وارنا: در ایران باستان به استان گیلان وارنا می­گفتند.

6- آنتاش­گال: پادشاه ایلام که دستور ساخت چغازنبیل را صادر کرد.

7- دیااکو: به معنی سرزمین، بنیانگذار و پادشاه اولین حکومت ایرانی( ماد )

8- اهورا مزدا: به معنی آفریننده دانا که شاهان ساسانی خود را نماینده آن می­دانستند.

9- هگمتانه: به معنی محل اجتماع مردم و پایتخت مادها که اکنون در شهر همدان واقع است.

10- صددروازه: نام دیگر شهر دامغان و پایتخت اشکانیان که علت نام­گذاری آن دروازه­ های زیاد این شهر بود.

11- سپاه جاویدان: از ابتکارات داریوش که تعداد آن 10 هزارنفر و علت نامگذاری به این نام این بود که چون هرگاه یکی از آن افراد کشته می­شد فرد جنگاور دیگری جای او را می­گرفت.

12- دریک: به فرمان داریوش اولین بار سکه­ ای به این نام ضرب شد.

13- گردآفرین: زنی جنگجو از سپاه ایران که با سهراب فرزند رستم جنگ کرد.

14- پاسارگاد: نام قبیله کورش

15- ریتون: کلمه یونانی و نام ظرفی از جنس سفال یا آهن و به شکل جانوران که معروفترین آن ریتون شیر غران که اکنون در موزه ­ی نیویورک قرار دارد. 

16- بهرام چوبین: سرداری که در برابر خسروپرویز شورش کرد.

17- کیاکسار: به معنی فرمانروای خوب و سومین پادشاه ماد که آشوریها و سکاها را شکست داد و او را معمارحقیقی ایران باستان می­دانند.(نام دیگر او هُوَخشَترَه)

18- مردونیوس: فرمانروای ایران در زمان خشایارشاه

19- خشایارشاه: چهارمین پادشاه هخامنشی و فرزند داریوش

20- وانان: هفدهمین پادشاه اشکانی در هفتم میلادی

21- نرسی: هفتمین پادشاه ساسانی

22- جشن مهرگان ( عید مهر): اولین روز سال که در 16 مهرماه این جشن برگزار می­شد.

23- اوستا: یادداشتهای زردشت که در کتابی به این نام توسط طرفدارانش جمع آوری شد.

24- هخامنش: نام جد کورش

25- ارژنگ: کتاب مانی ارژنگ نام داشت. (در زمان شاپور اول پادشاه ساسانی)

26- انشان: نام یک ایالت ایلامی در غرب استان فارس و منزلگاه پارس­های هخامنشی

27- حمورابی: حاکم بابل بود که قوانین شهر را بر روی سنگی نوشت و در مرکز شهر قرار داد.

28- نبونید: پادشاه بابل که کورش کبیر او را شکست داد.

29- کمبوجیه: فرزند کورش و دومین پادشاه هخامنشی که امروزه نام کامبیز از او گرفته شده است.

30- بردیا: نام فرزندکورش که توسط برادر بزرگ خود کمبوجیه به قتل رسید.

31- رکسانا و آتوسا: نام دختران کورش کبیر

32- ویشتاسب: نام پدر داریوش کبیر

33- ناهید(آناهیتا): به معنی پاک، بانوی آب و باران

34- مهر(میترا): معنی اصلی مهر، محبت و دوستی است. در ایران باستان الهه خورشید

35- آذر: الهه آتش

36- بهرام: الهه پیروزی

37- پرسپولیس: یونانیها به تخت جمشید پرسپولیس می­گفتند. 

 

 



نظرات شما عزیزان:

محمد زكريا جوكاري
ساعت12:17---13 مهر 1393
گارد جاویدان یا سپاه جاویدان، خُبره‌ترین و یکی از بزرگترین نیروهای جهان روزگار خود بود که برای ایفای دو نقش تربیت شده بودند، هم به عنوان گارد نگهدارنده شاهنشاهی و هم به عنوان عضوی از ارتش در جنگ‌های ایران و یونان در دوران هخامنشی ایفای نقش می‌کردند.[۱]

داریوش بزرگ برای این که بتواند از سرزمین ایران پاسداری کند، نیروی ویژه‌ای به وجود آورد به‌نام سپاه جاویدان، آن‌هم در سال ۴۶۵ پیش از میلاد یعنی زمانی که بسیاری از کشورها هنوز ارتشی نداشتند و هنوز از نظم نظامی ناآگاه بودند. رویدادنگاران نوشته‌اند که سپاه جاویدان از بین جوانان بلندبالا و نیرومند و خوش‌سیما گزینش می‌شد. این سپاه ۶ سال باید دورهٔ آموزشی را پشت سر می‌گذاشت. در این آموزشگاه افزون بر دانش آن زمان فنون جنگی را نیز فرا می‌گرفتند، ولی مهم‌تر از همه این‌ها، پرورش اخلاق بود که برای آن‌ها ارزش داشت. افراد حاضر در سپاه جاویدان از قبایل پارس و ماد بوده‌اند.

شمار آن‌ها به ده هزار تن می‌رسید. این سپاه به ده هنگ هزار نفری بخش می‌شد. از آن روی به آن سپاه جاویدان می‌گفتند که هیچ‌گاه از شمار آن‌ها کم نمی‌شد. اگر یک نفر بازنشسته یا کشته می‌شد، به‌شتاب فرد جدیدی جای او را پر می‌کرد. این سپاه ده هزار نفری در آن هنگامه از نظر دلیری نمونه بودند و از نظر جوانمردی یگانه.


محمد زكريا جوكاري
ساعت12:16---13 مهر 1393
نام کوروش در زبان‌های گوناگون باستانی به‌گونه‌های مختلف نگاشته شده‌است:

پارسي باستان: Kūruš
در کتیبه‌های عيلامي: Ku-rash
درکتیبه‌های بابلي: Ku-ra-ash
در زبان يوناني باستان: Κῦρος آمده‌است.
در زبان عبري: کورِش Koresh
در زبان لاتين: سیروس Cyrus؛ صورت لاتین نام کوروش به فارسی بازگشته و به عنوان نام در ایران استفاده می‌شود.


محمد زكريا جوكاري
ساعت12:14---13 مهر 1393
10 تا از بهترين ها و اولين ها ي ايران در جهان :

نخستین منشور حقوق بشر جهان در بابل

منشور حقوق بشر کوروش بزرگ یا استوانه ی کوروش استوانه ای سفالین است که در سال 539 پیش از میلاد به فرمان کوروش دوم هخامنشی شاهنشاه ایران ساخته شده و گرداگرد آن سخنان و فرمان های کوروش بزرگ به زبان و خط میخی اکدی (بابلی) نوشته شده است. این استوانه که نخستین منشور حقوق بشر در جهان است در نیایشگاه اسگیله در شهر بابل پیدا شده است. نخستین بار از این منشور در زمان محمد رضا شاه پهلوی پرده برداری شد و هم اکنون در موزه بریتانیا از آن نگهداری می شود.






بلندترین بادگیر جهان در یزد

بادگیر باغ دولت آباد یزد با 33 متر بلندا بلندترین بادگیر جهان است بادگیر 8 سویه ی این باغ با چنین بلندایی در دنیا بی مانند است بادگیرها بخشی از سازه های مسکونی شهر یزد در گذشته بوده که طبیعی ترین روش بهسازی هوای خانه ها به شمار می رفته است. بادگیرهای باغ دولت آباد، آب انبار کلیمیان، آب انبار شش بادگیری و هفت بادگیری عصر آباد و حسین آباد از ارزشمندترین بادگیرهای یزد هستند.گفتنی است این بادگیر ساخته محمد تقی خان بافقی است.



گردترین گنبد جهان در بافق

گنبد امامزاده عبدالله بافق یکی از زیباترین و گردترین گنبدهای ساخته شده در جهان است که امروزه در سیاهه میراث فرهنگی ایران با افتخار از آن نام برده می شود و در طول تاریخ جهانگردان و تاریخ نویسان شکوه و بزرگی آن را ستایش کرده اند



نخستین انیمیشن جهان در شهر سوخته

پنج هزار سال پیش در شهر سوخته هنرمند نقاش روی یک جام سفالین نقشی از یک بز کشید که در پنج حرکت به سوی درختی راهی شده و از برگ آن می خورد. این نخستین باری بود که در جهان باستان تصویر متحرک پدید آمد تاکنون در روزگار پیش از تاریخ چنین تصاویری یافت نشده و نخستین بار این تصاویر در شهر سوخته دیده شده است. این نگاره کهن ترین ایده مردمان باستان برای نمایش تصویر متحرک و به گفتار امروزی انیمیشن است شهر سوخته در سیستان و بلوچستان در هزاره دوم و سوم پیش از میلاد ساخته شده است.



کهن ترین سرو جهان در ابرکوه

کهن ترین سرو جهان با پیشینه ای نزدیک 4000 سال در شهر ابرکوه استان یزد قرار دارد. این درخت از پیرترین جانداران جهان است گرداگرد تنه درخت یازده و نیم متر و بلندای آن 25 تا 28 متر برآورد شده است. الکساندر روف روسی عمر سرو را از 4000 سال بیشتر می داند کاشت این درخت به زرتشت نسبت داده شده است.



بلندترین تاق طبیعی جهان در سواد کوه

دهانه غار اسپهبد خورشید در کوه های خاوری راه سراسری سوادکوه و تنگه دوآب است و در سال 1335 خورشیدی پیدا شد. پژوهشگران این اثر زیبای طبیعی را به نام دژ افسانه ای می شناسند آثار باستانی غار بازگوکننده آن است که آنجا از پناهگاههای اسپهبدان مازندران بوده است. درون غار تالار ساده و دایره ای شکل که 19 متر و 75 سانتیمتر بلندا و 14 متر و 25 سانتی پهنا داشته و فاصله میان کف و سقف به 15 متر می رسد و از نامی ترین تاق های نامی جهان است شگفت ترین بخش غار اسپهبد خورشید بنا و سمت چپ آن است که کم و بیش دست نخورده باقی مانده است.



کهن ترین خط جهان در جیرفت

گل نوشته های یافت شده در جیرفت و پیرامون هلیل رود نشان از کهن ترین خط جهان دارد پیدا شدن این لوح ها در جیرفت نشان داد که تمدن از سرزمین ایران به دیگر جاهای جهان گسترش یافته است. تا پیدا شدن این گل نوشته ها تنها دو خط میخی و هیروگلیف به عنوان خط های باستانی شناخته می شد اما خط های تمدن جیرفت که به گونه ای اشکال هندسی هستند هیچ گونه برابری برایشان نیست



کهن تریتن قانون نوشته جهان در شوش

کهن ترین قانون نامه مدنی که تمدن بشری می شناسد قانون حمورابی است. این پادشاه پس از آنکه توانست از قبیله های پراکنده و ناتوان بابل حکومت نیرومندی پدید آورد و آسایش نسبی را در بابل حکمفرما نماید فرمان نگارش قانون نامه تاریخی خود را داد دومین سال فرمانروایی وی سالی خوانده شده که«او قانون را بر زمین حاکم ساخت» بعدها در میانه ی حکمفرمایی حمورابی قوانین وی بر سنگ نبشته ای به بلندای 2 متر و 25 سانتیمتر نگاشته شد. این سنگ نوشته تا سال 1160 پیش از میلاد در نیایشگاه خورشید در میان رودان نگهداری می شد از سوی فرمانروای ایلام به شوش برده شد و سرانجام در سال 1902 در کندوکاو دومورگان در شوش ایران یافت شد.این سنگ نوشته در موزه لوور پاریس است.



درازترین غار نمکی جهان در قشم

در فاصله 90 کیلومتری قشم جزیری گنبدی شکلی به نام نمکدان به بلندای 237 متر از دریا است که غار نمکدان در آن جای دارد بخش جنوب شرقی این گنبد با درازای 6400 متر درازترین غار نمکی جهان شناخته می شود. جریان آب نمک در کف غار از چشم اندازهای دلپذیر جزیره قشم است. غار نمکدان دارای یک دریاچه نمک به ژرفای یک متر در فاصله 160 متری دهانه ورودی است این غار دارای چند تالار بزرگ و کوچک است که نخستین تالار آن در فاصله 670 متری ورودی آن است. از دل کوه نمکدان یک جریان آب زیر زمینی همیشگی می جوشد که راه را به بیرون می گشاید و پس از حل کردن نمک در راه خود چشمه نمک در دامنه کوه نمایان می شود این چشمه در گودال رو به روی خود حوضچه ای طبیعی به رنگ سفید پدید می آورد این چشمه در همه سال جریان دارد




نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: